Abattement op het registratierecht bij verkoop
U wenst eigenaar te worden in Brussel?
Bereken hier het bedrag van uw registratierechten en kijk hoeveel u bespaart
Abattement bij het verwerven van een woning
Wat is het abattement?
Bij de registratie van een eigendomsoverdracht moet de koper naast de aankoopprijs een belasting betalen. Dit is het registratierecht bij verkoop.
Het registratierecht bij verkoop is vastgesteld op 12,5% voor onroerende goederen gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het wordt berekend op basis van de overeengekomen prijs en eventuele bijkomende kosten en mag niet minder bedragen dan de venale waarde van het onroerend goed.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een koper, onder bepaalde voorwaarden, recht op een abattement op de registratierechten. Dat is een vermindering van de belastbare grondslag van de registratierechten. Het is met andere woorden een korting op de registratierechten verschuldigd door de koper.
Zo moet de koper van een onroerend goed geen registratierechten betalen op de eerste € 200.000. Dus, wanneer de aankoopsom van een onroerend goed meer dan € 200.000 bedraagt, bespaart de koper € 25.000 aan registratierechten.
Het abattement is ook van toepassing voor de verwerving van een onroerend goed in aanbouw of op plan, op voorwaarde dat de aankoop onderworpen is aan registratierechten. De verwerving kan namelijk onderworpen zijn aan het btw-stelsel indien het goed als nieuw wordt verkocht en de verkoper btw-plichtig is, bijvoorbeeld wanneer de verkoper een vastgoedontwikkelaar is die woningen bouwt en verkoopt.
Het bedrag waarvoor registratierechten moeten worden betaald, mag niet hoger zijn dan € 600.000. Dit bedrag omvat de aankoopprijs van het onroerend goed, maar ook eventuele kosten opgelegd aan de koper (bijvoorbeeld bezettingskosten voor het feitelijke gebruik van het onroerend goed door de koper, vóór de eigendomsoverdracht van de eigendom plaatsvindt, meestal vastgesteld op de dag van de uitvoering van de verkoopakte bij de notaris). Dit betekent dat om de korting te genieten, het totale bedrag van de verwerving van het onroerend goed – prijs en kosten – niet hoger mag zijn dan € 600.000.
Wat is het doel van het abattement?
Het abattement heeft tot doel de Brusselaars te ondersteunen bij de verwerving van hun eerste woning en om hen aan te moedigen zich duurzaam in het Brusselse gewest te vestigen.
De Brusselse registratierechten van 12,5% behoren tot de hoogste in Europa. Daardoor is het voor veel huishoudens, in het bijzonder alleenstaanden en jongeren, moeilijk om eigenaar te worden. Sommigen zien zich daarom zelfs genoodzaakt Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verlaten.
De maatregel, die eind 2002 werd ingevoerd, werd regelmatig aangepast om tegemoet te komen aan de evolutie van de Brusselse vastgoedmarkt en de politieke ambities met betrekking tot huisvesting.
Onder welke voorwaarden kan ik van het abattement genieten?
Om van het abattement te kunnen genieten, moet aan de volgende cumulatieve voorwaarden zijn voldaan:
- De woning is gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (de 19 gemeenten).
- De koper is een natuurlijke persoon.
- Het moet gaan over een aankoop van de geheelheid en in volle eigendom.
- De aankoop moet betrekking hebben op een onroerend goed dat geheel of gedeeltelijk bestemd is als woning.
- Op het moment van de verkoopovereenkomst mag de koper niet in het bezit zijn van een ander onroerend goed dat geheel of gedeeltelijk bestemd is als woning.
- Op deze voorwaarde is er één uitzondering: het abattement kan immers ook worden toegekend door middel van een teruggave. Indien de koper op het moment van het afsluiten van de koopovereenkomst een ander gebouw in volle eigendom heeft dat geheel of gedeeltelijk bestemd is als woning, maar de koper het binnen 2 jaar na de datum van registratie van de verwervingsakte van de 2de woning doorverkoopt, kan deze het abattement aanvragen door middel van terugbetaling.
- De verkrijger verbindt er zich toe om zijn hoofdverblijfplaats te vestigen in de woning waarvoor hij de toepassing van het abattement vraagt, en dit binnen een periode van 3 jaar te rekenen vanaf de registratiedatum van de authentieke akte op basis waarvan de rechten worden geheven.
- De koper moet bovendien gedurende een ononderbroken periode van 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats behouden in het aangekochte goed en dit vanaf de datum waarop hij zich daadwerkelijk in het goed heeft gevestigd. Sinds 1 april 2023 wordt de verschuldigde terugbetaling van het verkregen fiscaal voordeel, in geval van niet-naleving van deze voorwaarde rond het behoud van de hoofdverblijfplaats, geprorateerd in functie van de niet-verstreken jaren.
- Het bedrag waarvoor registratierechten worden betaald mag niet hoger zijn dan € 600.000.
Abattement voor bouwgronden
Het abattement is ook van toepassing bij de aankoop van bouwgrond op de eerste € 100.000. Dit betekent dat er voor de aankoop van een bouwperceel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geen registratierechten (12,5%) moeten worden betaald op de eerste € 100.000. Dus een besparing tot € 12.500 (€ 100.000 x 12.5%).
Onder welke voorwaarden kan ik genieten van het abattement voor een bouwgrond?
Het abattement voor bouwgronden is onderworpen aan dezelfde voorwaarden als het algemeen abattementmaar met het verschil dat het bedrag waarop de registratierechten worden geheven niet hoger mag zijn dan € 300.000.
Opgelet, het abattement voor de aankoop van een bouwgrond is niet geldig voor de aankoop van een onroerend goed in aanbouw of een huis op plan, die eigenlijk in aanmerking kan komen van het abattement van € 200.000. Het abattement van € 100.000 is alleen van toepassing op de verwerving van onbebouwd terrein, zonder een overeenkomst met de verkoper om op het terrein te bouwen.
Bijkomend abattement bij een energetische renovatie
De aankoop van een woning is het ideale moment om renovaties te doen, en ook het moment waarop registratierechten worden geheven. Daarom is een bijkomend abattement voorzien als stimulans om de energieklasse van de woning te verbeteren. Met andere woorden: het bijkomend abattement is een extra korting, naast het algemeen abattement, om de energetische renovatie van een woning te kunnen financieren.
Het bijkomend abattement voor een energetische renovatie bedraagt € 25.000 per sprong van energieklasse, mits een verbetering van minstens twee sprongen.
Dit abattement is bijkomend aan het algemeen abattement. Dat betekent dat het bijkomende abattement enkel van toepassing is op voorwaarde dat het algemeen abattement wordt toegepast.
Het bijkomend abattement is dus onderworpen aan dezelfde voorwaarden als het algemeen abattement.
De bijkomstige voorwaarde is een verbetering van de energetische prestaties (EPC) van de verworven woning door middel van een verhoging van minstens twee klassen binnen een termijn van 5 jaar, te tellen vanaf de registratie van de verkoopakte of vanaf de uiterste datum van de indiening van de registratie.
Gezien de nodige tijd voor een verhoging van de EPC-waarde (het verkrijgen van een omgevingsvergunning, kostenramingen, het uitvoeren van de werken), wordt de termijn waarbinnen men zich in de woning moet vestigen verlengd van 3 naar 5 jaar.
Waarschuwing
De informatie op deze webpagina is onderhevig aan elke wijziging van de bestaande wetgeving.
Door deze informatie te verstrekken, verbindt Brussel Fiscaliteit zich er niet toe het verkrijgen van een abattement te garanderen. Wanneer het abattement niet wordt toegekend, is het met andere woorden onnodig een klacht in te dienen bij Brussel Fiscaliteit, aangezien de dienst van de registratierechten op heden een bevoegdheid is van de Federale Overheidsdienst Financiën. Meer informatie kunt u hier terugvinden.
Neem voor alle vragen met betrekking tot het beheer van uw dossier contact op met de Administratie Rechtszekerheid van de FOD Financiën. Ook uw notaris kan u adviseren.
Wettelijke basis
- Artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten
- Artikel 46ter van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten
- Ordonnantie van 14 december 2017 tot wijziging van artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, met het oog op de invoering van een abattement op de registratierechten bij de verkoop van bouwgronden
- Ordonnantie van 17 november 2022 tot wijziging van het abattement op het verkooprecht en tot invoering van een aanvullend abattement op het verkooprecht in geval van verbetering van de energieprestatie